رنگ شناسی در معماری

رنگ‌های اصلی یا رنگ‌های بنیادین

سه رنگی هستند که همهٔ دیگر رنگ‌ها را با ترکیب آن‌ ها می‌توان بدست آورد. انتخاب سه رنگ به عنوان رنگ‌ های اصلی، دلبخواه است و می توان به ترتیب ها و انواع مختلف سه رنگ اصلی داشت. در نظر داشته باشید که ادعای ساخت تمام رنگ‌ های دیگر با هیچ سه رنگ واقعی امکان‌ پذیر نیست و برای درست کردن چنین پایه‌ای باید از رنگ‌ های موهومی استفاده کرد هیچ‌ یک از این مجموعه‌ ها که از رنگ‌ های واقعی تشکیل شده‌اند، سه رنگ اصلی صحیح نیستند. معمولاً از سه رنگ سرخابی و آبی دریایی و زرد که مدل سی ام وای کی و نامیده می‌شود و یا آبی و قرمز و سبز که مدل رنگی آرجی بی نامیده می‌‌شود. برای بررسی رنگ های مختلف تا پایان مقاله ی آموزش معماری همراه ما باشید.

[lwptoc]

طبق مبانی رنگ‌ ها، چرخه یا دایره رنگ به رنگ‌های گرم و سرد تقسیم شده‌ است. رنگ‌ های قرمز و زرد جزو رنگ‌ های گرم، اما رنگ آبی و سبز از رنگ‌ های سرد محسوب می‌شود. همین‌ طور از ترکیب زرد و قرمز، نارنجی و از ترکیب قرمز و آبی، بنفش ایجاد می‌شود؛ و از ترکیب رنگ آبی با سبز رنگ فیروزه ای و همچنین از ترکیب رنگ قرمز با سبز زرد پدید می‌آید. در واقع از کنار هم قرار گرفتن این ترکیب‌ ها دایره رنگ ساخته می‌شود که در دایره رنگ، بسته به نزدیکی به رنگ اصلی و میزان ترکیب هر کدام از رنگ‌ها طیف متفاوتی ساخته می‌شود.

لازم به ذکر است نورهای اصلی با رنگ های اصلی تفاوت عمده دارند. از ترکیب نورهای اصلی نور سفید و از ترکیب سه رنگ اصلی رنگ سیاه بدست خواهد آمد(در این مقاله برای راحتی درک موضوع از واژگان رنگ های اصلی به جای نورهای اصلی استفاده شده است)

آبی

پیشنهاد ما: شرکت در دوره ی طراحی داخلی

یکی از سه رنگ اصلی رنگ دانه‌ها در نقاشی و تئوری رنگ سنتی و همچنین در مدل رنگ RGB است. در طیف نور مرئی بین سبز و بنفش قرار دارد. چشم هنگام مشاهده نور با طول موج غالب بین تقریباً ۴۵۰ تا ۴۹۵ نانومتر، آبی را درک می‌کند. بیشتر آبی‌ها حاوی ترکیب کمی از رنگ‌های دیگر هستند. زمردی حاوی مقداری سبز است، در حالی که لاجوردی حاوی مقداری بنفش است. به دلیل یک پدیدهٔ نوری معروف به نام ، آسمان روشن روز و دریای عمیق آبی به نظر می‌رسد. یک اثر پراکندگی رایلی نوری به نام پراکندگی تیندال چشم‌های آبی را توضیح می‌دهد. اشیاء دور به دلیل تأثیر نوری دیگری به نام دید هوایی بیشتر آبی به نظر می‌رسند.

آبی از زمان‌های بسیار قدیم یک رنگ مهم در هنر و دکوراسیون بوده‌است. لاجوردی لاپیس سنگی نیمه قیمتی در مصر باستان برای جواهرات و تزئینات و بعداً در دوره رنسانس برای ساختن رنگدانهٔ اولترامارین، گران‌قیمت‌ترین رنگدانه، استفاده می‌شد. در قرن هشتم، هنرمندان چینی از رنگ آبی کبالت برای رنگ آمیزی چینی‌های ظریفِ آبی و سفید استفاده کردند. در قرون وسطی، هنرمندان اروپایی از آن در پنجره‌های کلیساها استفاده می‌کردند. اروپایی‌ها لباس‌های رنگی با رنگ گیاهی ازوسمه می‌پوشیدند تا اینکه رنگ بهتر نیلی از آمریکا جای آن را گرفت. در قرن ۱۹، رنگ‌های مصنوعی و رنگ‌های آبی به تدریج جایگزین رنگدانه‌های معدنی و رنگ‌های مصنوعی شدند. آبی تیره برای لباس‌های نظامی و بعداً، در اواخر قرن بیستم، برای لباس‌های تجاری تبدیل به یک رنگ رایج شد. از آنجا که آبی معمولاً با هارمونی همراه بود، به عنوان رنگ پرچم‌های سازمان ملل و اتحادیه اروپا انتخاب شد.

بررسی‌ها در ایالات متحده و اروپا نشان می‌دهد که آبی رنگی است که معمولاً با هارمونی، وفاداری، اطمینان، فاصله، بی‌نهایتی، تخیل، سرماخوردگی و گاهی با غم همراه است. در نظرسنجی‌های افکار عمومی ایالات متحده و اروپا این محبوب‌ترین رنگ است، تقریباً نیمی از زنان و مردان به عنوان رنگ مورد علاقه خود انتخاب می‌کنند. همین نظرسنجی‌ها همچنین نشان داد که آبی رنگی است که بیشترین ارتباط را با مردان داشت، دقیقاً جلوتر از سیاه، و همچنین رنگی بود که بیشتر با هوش، دانش، آرامش و تمرکز همراه بود.

سُرخ یا قِرمِز

به طیفی از رنگ ها گفته می‌شود که در پایین‌ترین بسامد نور قابل تشخیص توسط چشم انسان قرار دارند. سرخ در کنار زرد و آبی یکی از سه رنگ صلی است. از جمله پرچم‌های کشورهایی که در آن قرمز به کار رفته است می‌توان به ایران، جمهوری آذربایجان کنونی ،آمریکا، گرجستان و ترکیه اشاره کرد.

طول موج رنگ سرخ بین ۶۲۵ تا ۷۶۰ قرار دارد و بسامدهای پایین‌تر از آن را فرو سرخ یا مادون قرمز می‌نامند. در فارسی امروزی نام دیگر این رنگ، «قرمز» است. واژه قرمز خود معرب‌شده واژه‌های «کرمست» و «کرمیر» (سرخ، زرشکی) است که در زبان پارسی میانه(ساسانی) و دیگر زبان‌های ایرانی مانند سغدی رایج بوده‌اند.

زرد

یکی از رنگ های اصلی است. از نظر طیفی، رنگ زرد میان نارنجی و سبز قرار دارد. طول موج نور زردرنگ میان ۵۶۵ و ۵۹۰ نانومتر در طیف نوری قرار دارد. در فرهنگ عام و در میان دریانوردان نیز، پرچم زرد نشانه بیماری بوده‌ است. زرد گاهی به عنوان صفت برای نشریات یا رسانه‌ هایی به کار می‌رود که مطالب پیش‌ پا افتاده یا مبتذل منتشر می‌کنند.

رنگ زرد رنگی بین نارنجی و سبز در طیف نور مرئی است. توسط نور با طول موج غالب تقریباً ۵۷۰–۵۹۰ نانومتر برانگیخته می‌شود. این یک رنگ اصلی در سیستم‌ های رنگی تفریقی است که در نقاشی یا چاپ رنگ مورد استفاده قرار می‌گیرد. در مدل رنگ RGB که برای ایجاد رنگ در صفحه تلویزیون و کامپیوتر استفاده می‌شود، رنگ زرد رنگی ثانویه است که با ترکیب قرمز و سبز با شدت برابر ساخته می‌شود.

زرد دانه‌ ها، رنگ زرد مشخصی را به برگ‌های پاییزی، ذرت، قناری‌ ها، گیاهان دارچین و لیموها و همچنین زرده‌ های تخم مرغ، کره‌ها و موز می‌بخشند. به دلیل پراکندگی جوی طول موج‌های کوتاهتر سبز ، آبی ، بنفش ، سبز ، نور خورشید در هنگامی که خورشید نزدیک افق قرار می‌گیرد (هنگام طلوع و غروب، یک رنگ مایل به زرد پدید می‌آید.)

از آنجا که رنگ زرد به‌ طور گسترده‌ای در دسترس بود، رنگدانه‌ های زرد (ناشی از خاک سرخ) یکی از اولین رنگ‌ های مورد استفاده در هنر بود. غار Lascaux در فرانسه دارای نقاشی اسب زرد با قدمتی ۱۷۰۰۰ ساله است. از رنگدانه‌ های اخرایی و زرد روشن برای نشان دادن رنگ طلا و پوست در مقبره‌ های مصر و سپس در نقاشی‌ های دیواری در ویلاهای رومی استفاده می‌شد.

در کلیسای اولیه مسیحیان، رنگ زرد رنگی بود که با پاپ و کلید های طلایی پادشاهی همراه بود، اما همچنین با یهودا اسخریوطی همراه بود و از آن برای علامت‌ های بدخیم استفاده می‌شد. در قرن بیستم، یهودیان در اروپا تحت اشغال نازی‌ ها مجبور شدند ستاره زرد بپوشند. در چین، زرد روشن رنگ پادشاهی بود و فقط توسط امپراتور و خانواده اش پوشیده می‌شد. مهمانان ویژه در فرش زرد مورد استقبال قرار می‌گرفتند.

براساس بررسی‌های انجام شده در اروپا، کانادا و ایالات متحده، رنگ زرد رنگی است که اغلب مردم آن را به سرگرمی، نجابت، شوخ‌ طبعی، و خود جوش بودن می‌شناسند. همچنین این رنگ ظلمت، حسادت، حسادت، دودستگی را نشان می‌دهد. در ایران معنای رنگ پریدگی و بیماری می‌دهد، همچنین به معنی خرد و ارتباط معنوی نیز هست. در چین و بسیاری از کشورهای آسیایی، رنگ زرد به عنوان رنگ شادی، شکوه، هارمونی و خرد به چشم می‌خورد.

سبز

رنگ سبز بیش از هر چیزی تداعی کننده طبیعت است. رنگ سبز به لحاظ روانی اثرات مثبتی دارد و باعث ایجاد حس آرامش در فرد می شود. رنگ سرد جزود رنگ های سرد محسوب می شود. به سبب اثرات مثبتی که دارد مانند کاهش ضربان قلب و … در محیط هایی که نیاز به آرامش و اعتماد دارند حتما این رنگ را مشاهده کرده اید مثل محیط های درمانی. رنگ سبز حس اعتماد را به فرد القا می کند.

هم چنین شاید برایتان جالب باشد که بدانید بسیاری از رنگ سبز برای تبلیغات خود جهت نشان دادن سلامت و مفید بودن محصول استفاده می کنند. در دکوراسیون و معماری هم به همین صورت است. می توان از رنگ سبز برای نشان دادن پویایی محیط و سرزندگی آن در اجرای ساختمان استفاده کرد. ترکیب سبز با سبزهای دیگر و هم چنین پالت رنگی گرم و رنگ های کرم می تواند نتیجه جذابی را با خود به همراه داشته باشد.