بافت های فرسوده شهری

بافت های فرسوده شهری

احتمالا شما نیز شاهد بافت های فرسوده شهری در بخش‌ هایی از شهر محل سکونت خود و یا دیگر شهرهای کشور بوده‌اید. به‌ طور کلی یکی از رویکرد های مهم در امر شهر سازی توجه به همین بافت‌ های فرسوده و بهسازی و نوسازی بناهای مناطق مختلف می‌باشد.

• بافت فرسوده چیست؟
• معرفی انواع بافت های فرسوده
• انواع شیوه‌ های مداخله
• معضلات کالبدی بافت فرسوده شهری

[lwptoc]

پیشنهادی : پیشنهاد میکنیم تمامی مقالات رایگان در زمینه ی ” آموزش معماری ” را مطالعه نمایید.

بافت فرسوده چیست؟

به‌ طور کلی بافت محیطی فضایی هم پیوند از بناها، راه‌ ها، مجموعه‌ ها، فضا ها، تأسیسات و تجهیزات شهری و یا ترکیبی از آن‌ ها است که در این‌ بین بافت‌ های فرسوده به انواع از بافت‌ ها گفته می‌شود که از لحاظ ظاهری و زیر بنایی دارای فرسودگی می‌باشند.

معرفی انواع بافت های فرسوده

انواع بافت‌ های فرسوده را می‌توان به سه دسته زیر تقسیم‌ بندی کرد که شامل:

بافت‌ های دارای میراث فرهنگی:

بافت‌ های دارای میراث‌ های شهری بافت‌ هایی هستند که دربرگیرنده آثار به‌ جای مانده از گذشته و جایگزین ناپذیری هستند که می‌توانند به آگاهی جوامع از ارزش‌ های فرهنگی و گذشته خود کمک کند. به‌ طور کلی این آثار که به یکی از سه دوره باستان، دوره تاریخی و یا معاصر تعلق دارد که به ثبت آثار ملی رسیده‌اند و در لیست میراث‌ های با ارزش سازمان میراث فرهنگی و گردشگری قرار می‌گیرند.

بافت‌ های شهری (فاقد میراث فرهنگی):

بافت‌ های شهری بافت‌هایی هستند که در محدوده قانونی قرار دارند و دارای مالکیت رسمی و قانونی می‌باشند؛ اما ازنظر برخورداری از امینت، استحکام و خدمات شهری معمولا دچار کمبود نیستند.

بافت‌ های حاشیه‌ ای (سکونتگاه‌ های غیر رسمی):

بافت‌ های حاشیه‌ ای، بافت‌ هایی هستند که بیشتر در حاشیه شهرها و کلان‌ شهرهای کشور قرار دارند و خارج از برنامه رسمی توسعه شهر یا کشور شکل‌ گرفته‌ اند. به‌ طور کلی ساکنین این بافت‌ ها را گروه‌ های کم‌ درآمد و مهاجران روستایی و تهیدست شهری تشکیل می‌دهند. همچنین لازم به ذکر است که این بخش‌ های شهر فاقد ایمنی، استحکام، امنیت اجتماعی، خدمات و زیر ساخت‌ های شهری می‌باشند.

پیشنهادی : پیشنهاد می شود مقاله ی ” اتوکد چیست ” را مطالعه نمایید.

انواع شیوه‌ های مداخله

جالب است بدانید که مهم‌ ترین مفاهیم به‌ کار رفته در مرمت شامل نوسازی، بهسازی و بازسازی است که روی‌ هم مداخله را معنا می‌کنند

علاوه بر اینکه بافت فرسوده مشکلاتی را در سیما و منظر شهر به وجود می آورد، مشکلات عملکردی را نیز به همراه دارد. بافت های فرسوده در کنار ساختمان های جدیدی که قرار است به بافت محله اضافه شود ترکیبی ناهماهنگ را به وجود می آورد. در این محلات معمولا دسترسی ها به شکلی نامناسب می باشد و دسترسی ها تا حدودی با مشکل مواجه است به خصوص این موضوع می تواند در موارد بحرانی مانند ورود آمبولانس یا ماشین های آتش نشانی می تواند دردسر ایجاد کند. بافت فرسوده جزو آسیب پذیرترین مناطق است که می تواند در هنگام زلزله و اتفاقات طبیعی جان و مال افراد را به خطر بیندازد.ساماندهی این بافت بسیار حائز اهمیت است.

بهسازی:

سلسله اقداماتی که به‌ منظور بهبود کالبد در کوتاه‌ مدت صورت می‌گیرد و شامل چهار اقدام تعمیرات، حفاظت، حمایت و استحکام‌ بخشی بوده که روی‌ هم‌ رفته مفهوم فیزیکی بهسازی را معنی می‌کنند. فعالیت بهسازی با هدف استفاده از امکانات بالقوه و بالفعل موجود و تقویت جنبه‌ های مثبت و تضعیف جنبه‌ های منفی از طریق حمایت، مراقبت، نگهداری، احیا، استحکام‌ بخشی و تعمیر صورت می‌پذیرد. در اقدامات مربوط به بهسازی، مداخله‌ ای چشم‌ گیر در کالبد صورت نمی‌گیرد؛ زیرا کالبد در شرایط مناسبی به سر می‌برد و تنها با جایگزینی عملکرد مناسب فعالیت، از فرسایش فضای شهر جلوگیری می‌شود؛ بنابراین با ایجاد تغییراتی در فعالیت‌ های شهری، می‌توان شاهد فضاهای مطلوب بود.

نوسازی:

مجموعه اقداماتی که ساختار هایی نو را به‌ جای بناهای قدیمی می‌نشاند و با چنین فعالیتی جلوه بسیار نو به بنا می‌دهد. در واقع فعالیت نوسازی باهدف افزایش کارایی و بهره‌ وری، بازگرداندن حیات شهری به بافت می‌باشد و از طریق نو کردن، توان‌ بخشی، تجدید حیات، انطباق و دگرگونی صورت می‌پذیرد.

پیشنهادی : دوره ی پولسازی دلاری از معماری

بازسازی:

به‌ طور کلی این مفهوم به معنای بازسازی مکانیکی بنا بدون در نظر گرفتن ابعاد فکری و نظری نو پرداز در یک وضعیت ساختاری معماری و یا شهرسازی تخریب‌ شده است. در این نوع مداخله نه‌ تنها هیچ الزامی برای حفظ گذشته وجود ندارد بلکه با هدف ایجاد شرایط جدید زیستی و کالبدی فضایی و از طریق تخریب، پاکسازی و دوباره‌ سازی صورت می‌پذیرد.

معضلات کالبدی بافت فرسوده شهری

ساختار اجتماعی و کالبدی بافت‌ های فرسوده شهری نسبت به سایر بافت‌ های شهر آسیب پذیرتر بوده و مشکلاتی را برای شهروندان این مناطق از شهر ایجاد می‌کند.

از دیگر مشکلات بافت فرسوده، ساخت و سازهای بی‌رویه و خارج از برنامه است که موجب بی نظمی در سیما و منظره شهر شده و بافت‌ های شهری را با بحران هویت مواجه کرده است.

چکیده

همان‌ طور که در این مقاله از وحید صلاحی همراه ما بودید، در این بخش به بررسی بافت های فرسوده شهری پرداختیم و در کنار آن انواع شیوه های مداخله در بافت‌ های فرسوده شهری را مورد بررسی قرار دادیم. همچنین در باب آشنایی با  نیز صحبت کردیم و از تفاوت‌ های مهم این دو مفهوم گفتیم که امیدواریم مفید واقع‌ شده باشد.

اینستاگرام ما : vahid_salahi13