سطح اشغال چیست؟

سطح اشغال چیست؟ در این قسمت از سری مقالات آموزش معماری قصد داریم تا بدانیم سطح اشغال چیست؟ در یک تعریف ساده سطح اشغال به آن قسمت از زمین گفته می شود که بنا در آن قسمت ساخته می شود و طبق ضوابط تعریف شده 60 درصد ملک را شامل است.

[lwptoc]

آیا می دانید سطح اشغال چیست؟

در تعاریف دیگر سطح اشغال به قسمت ساخته شده زمین می گویند و یا به قسمتی که توسط یک بنا در قطعه زمین اشغال شده باشد. فرمول محاسبه سطح اشغال عبارت است از نسبت مساحت سطح مجاز بنا تقسیم بر مساحت قطعه زمینی که بنا در آن وجود دارد.

اما حالا که دانستید سطح اشغال چیست قصد داریم که برایتان توضیح دهیم که سطح اشغال چه فضاهایی را می شود و چه فضاهایی را شامل نمی شود. سطح اشغال بنا و فضایی که سقف دارد را شامل می شود و موارد دیگر مانند نورگیرها، درز انقطاع و یا داکت تاسیسات جزو سطح اشغال محسوب نمی شود .

پیشنهاد ما: شرکت در دوره ی خشت اول

اما درباره داکت ها باید گفت که طبق گفته اداره ثبت املاک و شهرداری داکت جزو سطح اشغال نمی باشد و جزو آن محسوب نمی شود. اما در نقشه فاز یک فضای داکت پیش بینی نشده است و بنابراین آنها در پروانه جزیی از بنا هستند و عوارض نیز دارند.

در بحث کنسول ساختمان ها و ملک ها باید بگوییم که کنسول هایی که اجرا می شوند در سطح اشغال حساب می شوند و یا اینکه مازاد بر سطح اشغال آن را به حساب می آورند.

بالکن

اما درباره ی بالکن نیز این شبهه وجود دارد که جزو سطح اشغال محاسبه می شود یا خیر. در گذشته بخشی از متراژ بالکن را جزو سطح اشغال به حساب می آوردند اما اکنون کل مساحت بالکن را بعنوان جزوی از سطح اشغال حساب می کنند و تفاوتی که دارد این است که برای بخشی از بالکن عوارض نمی گیرند. در گذشته برای اینکه سازنده و مالکان برای ساخت بالکن جدی تر شوند آن را بعنوان قسمتی از سطح اشغال حساب می کردند که به مرر زمان این موضوع تغییر یافت.

حال سطح اشغال را به یک مثال توضیح می دهیم. فرض بر این است که زمینی به مساحت 400 متر مربع دارید و می خواهید سطح اشغال آن را حساب کنید. پس سطح اشغال زمین شما یا همان 60 درصد زمین شما 240 متر مربع می شود.

اگر بخواهیم به ریاضی آن را توصیف کنیم چنین خواهد شد:

متر مربع 240=60%×400

ضریب سطح اشغال معمولا در مناطق مختف تفاوت هایی دارد اما چیزی که بطور معمول وجود دارد این است که سطح اشغال معمولا بین 40 تا 60 درصد را شامل می شود. سطح اشغال کمتر از مساحت زمین است. اما موضوع دیگری که وجود دارد آن هم حد مجاز پیشروی ساختمان است که معمولا محاسبه ان این گونه است که : 60 درصد سطح اشغال بعلاوه 2 متر پیشروی می شود. برای املاک مسکونی معمولا به این شیوه محاسبه می شود.

پس از اینکه دانستید سطح اشغال چیست اکنون قصد داریم که ضریب اشغال را تعریف کنیم. در واقع ضریب اشغال به سطح اشغال شده در طبقه همکف ملک نسبت به کل مساحت قطعه زمین را می گویند. همچنین پیشنهاد می کنیم مقاله ی ” آینده ی معماری چگونه است؟ ” را مطالعه کنید.

سطح اشغال هیچ گاه عدد ثابتی نبوده و با توجه به منطقه و البته مقداری که طرح تفصیلی مشخص کرده است، این عدد متفاوت می باشد. رعایت نکردن این مورد منجر به تخلف خواهد شد. بنابراین می توان گفت که سطح اشغال میزانی مجاز است که سازنده یا پیمانکار حق ساخت در آن محدود را دارند. در واقع ساختمان در آن قسمت بنا می شود. شهرداری به سازنده هیچ گاه اجازه نمی دهد که کل زمین خود را برای ساخت استفاده کند (مگر در مواردی استثنا). سطح اشغال به عواملی هم چون: عرض گذر، محل قرارگیری ملک، و … نیز بستگی دارد.

تراکم

بعد از بررسی موضوع سطح اشغال چیست به تراکم نیز اشاره ای داشته باشیم. تراکم شامل مساحت تمامی طبقات ملک می باشد و به صورت درصدی نشان داده می شود و مقدار آن بالاتر از صد می باشد. در واقع سطح زیربنای ساختمان را تقسیم بر کل مساحت زمین را با عنوان تراکم می شناسند. این سطح در همکف می تواند شامل کاربری هایی اعم از تجاری،مسکونی و یا … باشد.

اما در صورتی که از سطح اشغال تخلف صورت گیرد و بیش از حد مجاز ساخت و ساز صورت گیرد چه اتفاقی می افتد؟ زمانی که تخلف از سوی سازندگان یا مالکان صورت می گیرد و در ساخت و ساز سطح اشغال رعایت نشود، شهرداری حکم قلع را برای از بین بردن اضافه بنا صادر می کند و هزینه تخریب نیز بر گردن مالک است.

کلام آخر

در این بخش سعی کردیم که به این بپردازیم که سطح اشغال چیست؟ و مقدار مجاز آن برای ساخت و ساز چقدر است؟ در واقع سطح اشغال به نسبت مساحت مجاز ساخت و ساز به مساحت کل زمین گفته می شود و آن را به صورت درصد نشان می دهند.