مقایسه تفکر واگرا و هم گرا در فرآیند طراحی معماری 

مقایسه تفکر واگرا و هم گرا در فرآیند طراحی معماری : طراح ها  و معمار ها به واسطه فرآیند طراحی به ایده پردازی و طراحی معماری می پردازند. اساتید معماری در این راه، نقش بسیار حائز اهمیتی را ایفاء می کنند. چون خط فکری و مسیر طراحی را برای طراح ها  و معمار ها  مشخص می کنند. و آزادی عمل آن ها را برای ایجاد طرح های خلاق تعیین می کنند. پس بدون شک محصول نهایی هر یک از طراح ها و معمار ها بی ارتباط به تفکر استاد هایی که تحت آموزش آن ها بوده اند  نیست. با توجه به این که انتخاب هر یک از دو نوع تفکر هم گرا و واگرا در فرآیند طراحی نتایج متفاوتی را در پی خواهد داشت. سیمای شهر ها و معماری کشور را تحت تأثیر قرار خواهد داد.توجه فرمایید جهت مشاهده ی تمامی مقالات ما میتوانید لینک “ آموزش معماری ” را کلیک نمایید.

[lwptoc]

پیشنهادی: پیشنهاد می شود مقاله ی (انواع سازه های ساختمانی) را مطالعه کنید.

فرآیند طراحی معماری

در بخش بعدی از مقایسه تفکر واگرا و هم گرا در فرآیند طراحی معماری به سراغ فرآیند طراحی معماری رفته ایم.روند طراحی معماری موضوعی است  که در دهه های اخیر مورد توجه قرار گرفته و دیدگاه های مختلفی را برانگیخته است. بسیاری از تحقیقات سعی کرده اند فرآیندی را توصیف کنند که معمار برای دستیابی به تولید معماری دنبال می کند. فرآیند طراحی معماری شامل: برنامه ریزی، تدوین اولیه، طراحی اولیه، تهیه نقشه های اجرایی و مرحله اجرا است.

فرآیند طراحی معماری شامل فعالیت ذهنی جهت تشخیص و تفسیر مسئله و رسیدن به طرح های ذهنی یا ایده های طراحی و انتخاب بهترین ایده راه حل مسئله و پردازش آن ایده است. در نتیجه  فرآیند طراحی شامل ایده یابی و پرورش ایده می باشد.

ایده یابی، درک و تفسیر مسئله، بسط آن، تجزیه و تحلیل و سامان دهی، کشف و یا خلق راه حل ها و ترکیب و تجمیع راه حل ها در قالب یک طرح کلی را در بر می گیرد. پردازش ایده، به معنای ارزیابی و انتخاب مطلوب ترین راه حل مسئله است. فرآیند طراحی معماری بعد مشخص و استانداردی ندارد، ولی مبتنی بر تبدیل مداوم و استفاده ابعاد مختلف دانش است.

معمار از تفکر  طراحی معماری بصری خود به شکلی استفاده بهره می برد که متناسب با هر محیط طراحی و ویژگی های خاص خود  باشد. می توان اظهار داشت که هر محیط طراحی به روشی خاص از تفکر طراحی معماری  بصری نیاز دارد با توجه به ماهیت باز و چند وجهی مسائل طراحی یک طراح باید توانایی فکر کردن به شیوه های ذهنی، عینی، خلاقانه و نقادانه را با هم داشته باشد

تفکر واگرا در فرآیند طراحی معماری

مبحث بعدی از بخش مقایسه تفکر واگرا و هم گرا در فرآیند طراحی معماری مربوط به بررسی تفکر واگراهاست.برخی از طراح ها به طور مثال: معمار ها، طراحی را رشته ای از اعمال تلقی می کنند که درونی و غیر قابل تمایز است. در این رویکرد فرض شده که فرآیند طراحی از تجزیه و تحلیل، ترکیب و ارزیابی تشکیل شده که در آن، طراح مثل جعبه سیاهی است که داده های دریافت شده را در فرآیندی پیچیده به نتیجه قابل ارائه مبدل می نماید. شمار بسیاری از فرآیند های طراحی به شکل ناخود آگاه و مبتنی بر ساز و کار های پر قدرت منطق ذهنی متجلی می شوند. در عین حال ماهیت کلی فرآیند تصمیم گیری قابل درک می باشد. تفکر واگرا نمایش گر نوع بسیار باز و آزاد تر عمل فکری است که تعداد زیاد راه حل های ممکن وجه تمایز آن به حساب می آیند.

تفکر واگرا معمولا به شکل خود به خود و در یک جریان آزاد اتفاق می افتد و راه حل های بسیاری در زمانی کوتاه کشف می نماید. تفکر واگرا، تفکری می باشد که در جهت های مختلف می باشد و برای حل مسئله به حل راه حل های بسیار متفاوت و جدید می پردازد. از این رو، تفکر واگرا، نوعی تفکر خلاقانه به حساب می آید. تفکر واگرا، از نوع تفکر شهودی است که با سیل عظیمی از ایده ها و گزینه ها در ارتباط است.

پیشنهادی: پیشنهاد می شود مقاله ی (آموزش دکوراسیون داخلی) را مطالعه کنید.

تفکر همگرا در فرآیند طراحی معماری

حالا از بخش مقایسه تفکر واگرا و هم گرا در فرآیند طراحی معماری  به سراغ تفکر همگراها رفته ایم.برخی از مدل های فرآیند طراحی محیط به صورت عقلانی هستند. تفکر همگرا از این نوع است  اندیشه ای که منجر به پاسخی معمول و یا تنها پاسخ درست و از قبل معلوم گردد. محیط آموزش و موضوع آموزش در شیوه همگرا دارای اصولی معین، مشخص و از پیش تعیین شده است.

تفکر هم گرا، تفکر مبتنی بر تحلیل و منطق و در ارتباط با نیم کره سمت چپ مغز است. تفکر همگرا از فرآیند های ذهنی غالبی استفاده می کند که فقط برای حل یک تکلیف استفاده می شوند فرآیند طراحی در این نوع تفکر از نوع بیرونی است. طراح به واسطه منطق و تعقل به مسئله پاسخ  می دهد.

این نوع تفکر قادر است افکار نو را در افکار کهنه در هم آمیزد ولی به خودی خود قادر به تولید ایده های جدید نمی باشد به عبارتی می تواند به عملکرد نظارت کند. به این گونه ای که تعیین می کند کدام ایده مناسب است به نوعی تفکر همگرا از اطلاعات استفاده کرده، نامناسب ها را حذف کرده و درست ترین را انتخاب می کند به عبارتی دیگر تفکر همگرا انتخاب مناسب ترین راه حل مبتنی بر کاربرد دانش و قوانین منطقی به منظور کاستن تعداد راه حل های ممکن و تمرکز روی مناسب ترین راه حل است.

تفاوت‌ میان تفکر همگرا و واگرا در فرآیند طراحی معماری

نوآوری

خلاقیت و نوآوری در ارائه راه‌ حل، دیگر تفاوت میان تفکر همگرا و  تفکر واگرا است. اساس و پایه تفکر واگرا خلاقیت و نوآوری است. کشف ایده‌ های جدید و در نظر گرفتن همه احتمال ها تکنیکی است که واگرایی بر طبق آن پیش می‌ رود. ولی در همگرایی اصولا سعی می‌ شود از تجربه‌ های موفق قدیمی استفاده شود.

در اصل کسانی که به‌ شکل همگرا فکر می‌ کنند  علاقه چندانی به آزمایش راه‌ حل‌ های جدید ندارند . ترجیح می‌ دهند از اصول و قوانینی که قبلا موفقیت آن‌ ها به اثبات رسیده است تبعیت کنند تا به حل مسئله برسند.

کارایی

شاید یکی از اساسی‌ ترین تفاوت تفکر همگرا و تفکر واگرا در کارایی آن‌ ها باشد. تفکر همگرا در تصمیم‌ گیری بهترین گزینه موجود است. افرادی که به‌ شکل همگرا فکر می‌ کنند می‌ توانند وظیفه خود را در این حوزه به بهترین شکل ممکن انجام دهند. آن‌ ها تخصص خوبی در تشخیص بهترین راه ‌حل دارند.

در عین‌ حال، افراد با تفکر واگرا می‌ توانند بهترین گزینه برای یافتن راه‌ حل‌ هایی ممکن و کشف دلیل های وقوع مسائل و چالش‌ ها باشند. تفکر همگرا و تفکر واگرا در عین این که کاملا متضاد به هم دیگر عمل می‌ کنند، مکمل هم هستند.

پیچیدگی

میزان پیچیدگی این دو تفکر در نگرش به مسائل، دیگر تفاوت تفکر همگرا و تفکر واگرا است. تفکر واگرا ایده‌های پیچیده را مطرح می‌کند. این تفکر به دنبال ارائه راه‌حل‌هایی است که نو ، خلاقانه و بدیع باشند.

در مقابل، تفکر همگرا برای پیچیدگی و نوآوری اهمیتی قائل نیست و درعوض مفاهیم واضح و قوی را ارائه می‌کند.

ریسک‌پذیری

افرادی که به‌ شکل همگرا فکر می‌ کنند، علاقه چندانی به ریسک‌ پذیری ندارند. به همین دلیل است که ترجیح می‌ دهند از الگو های تکراری و تجربه‌ های موفق آزمایش‌ شده استفاده کنند.

در مقابل، تفکر واگرا تمایل زیادی به ایده‌ های ماجراجویانه و ریسک‌ پذیری دارند. آن‌ ها دوست دارند ایده‌ های جدید را امتحان کنند و با آزمایش راه‌ حل‌ های محتمل به نتیجه جدید برسند.

پیشنهادی: پیشنهاد می شود مقاله ی (اتوکد معماری چیست؟) را مطالعه کنید.

کلام آخر 

در مقاله حاضر، تفکر واگرا و همگرا در فرآیند طراحی معماری مورد تحلیل قرار گرفت. که جهتی به سمت و سوی تفکر واگرا داشته باشیم، چون به خلاقیت بهاء می دهد. ولی مرز توجه به تفکر واگرا تا کجا ادامه خواهد داشت؟ در جواب باید گفت  طراحی مبتنی بر زمینه و بستر پروژه این مرز را مشخص می کند، وجود ضوابط مشخص و معین می تواند در این باره کارساز باشد.

امیدواریم با مطالعه این مطلب از وحید صلاحی با عنوان: (مقایسه تفکر واگرا و هم گرا در فرآیند طراحی معماری) لذت برده باشید. همچنین اگر نظری در مورد این مقاله داشتید حتما برای ما کامنت بزارید. (امیدواریم این مقاله مورد پسند شما بوده باشه)

برای دیدن آموزش های رایگان ما در اینستاگرام به پیج vahid_salahi13 مراجعه کنید. برای خواندن مقاله‌ های بیشتر حتما به بخش وبلاگ وحید صلاحی سر بزنید.

شماره تماس: ۰۹۱۲۰۵۴۵۶۸۰